Czy zastanawiałeś/aś się kiedyś, dlaczego wizyty kontrolne u dentysty traktujemy jako obowiązek, a wizyty kontrolne u fizjoterapeuty to rzadkość?
Regularne wizyty kontrolne u specjalistów to fundament zdrowego stylu życia. Tak jak dentysta dba o zdrowie naszych zębów, tak fizjoterapeuta odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu sprawności ruchowej i funkcjonowaniu bez bolesności. Dzięki regularnym konsultacjom można nie tylko zapobiec rozwojowi przewlekłych problemów zdrowotnych, ale także poprawić jakość codziennego życia i swoją sprawność fizyczną. Podobnie jak dbałość o zdrowie zębów, na które nierzadko wydajemy spore kwoty, regularne konsultacje z fizjoterapeutą mogą zapobiegać wielu przewlekłym problemom zdrowotnym. Fizjoterapia pomaga wcześnie wykryć dysfunkcje układu ruchu, zapobiegając ich rozwinięciu w poważne schorzenia. Pomyśl o tym jak o inwestycji w swoje zdrowie i komfort życia na kolejne lata.
Więcej o tym, dlaczego warto skorzystać z płatnych usług fizjoterapeutycznych przeczytasz w tym wpisie – Rehabilitacja na NFZ.
Znaczenie profilaktyki bólu
Ból przewlekły często wynika z czynników, takich jak:
- siedzący tryb życia,
- brak aktywności fizycznej,
- nieprawidłowa ergonomia pracy
- zaniedbania w zakresie dbania o prawidłową postawę ciała.
Powtarzające się mikrourazy, drobne stany zapalne oraz przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego mogą prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych. Wczesna interwencja oraz regularne działania profilaktyczne, takie jak fizjoterapia i korekta wad postawy ciała, mogą skutecznie zapobiegać tym problemom.
Według badań opublikowanych z 2022 roku (Yong, R. J., Mullins, P. M., & Bhattacharyya, N), przewlekłe dolegliwości bólowe stanowią jedno z najczęstszych schorzeń na świecie i dotyczą aż 20% dorosłych w Ameryce. Najczęstszymi miejscami występowania bólu były kręgosłup, biodra, kolana i stopy, a ich wczesna profilaktyka może przynieść wymierne korzyści zdrowotne i ekonomiczne. Badania sugerują, że interwencje ruchowe, takie jak ćwiczenia fizyczne prowadzone pod okiem specjalistów, redukują ryzyko przewlekłego bólu oraz poprawiają jakość życia pacjentów.
Rola fizjoterapii w profilaktyce bólu
Fizjoterapia to kompleksowe podejście, które łączy w sobie wiedzę z zakresu biomechaniki, anatomii i nowoczesnych technik terapeutycznych, a także treningu funkcjonalnego. Odpowiednio dobrana terapia jest nie tylko skuteczna w leczeniu bólu, ale także w zapobieganiu jego wystąpieniu. Fizjoterapeuci, poprzez szczegółową ocenę funkcji ruchowych pacjenta, są w stanie zidentyfikować potencjalne zagrożenia i zaprojektować indywidualny plan działań profilaktycznych.
Jednym z kluczowych elementów fizjoterapii jest edukacja pacjenta w zakresie funkcjonowania jego ciała. Nauka prawidłowych wzorców ruchowych, ergonomii oraz podstawowych zasad utrzymania zdrowego stylu życia odgrywa istotną rolę w prewencji bólu. Jak pokazuje przegląd badań naukowych (Ladeira C. E. (2011), edukacja pacjentów w zakresie radzenia sobie z bólem i zapobiegania jego nawrotom jest jednym z najskuteczniejszych narzędzi w fizjoterapii. Świadomość własnego ciała, naszych ruchów oraz pozycji w jakich spędzamy czas w pracy lub czasie wolnym jest kluczowa w profilaktyce bólu.
Terapia manualna i techniki ruchowe
Terapia manualna, obejmująca techniki mobilizacyjne i manipulacyjne, jest jednym z najczęściej stosowanych podejść w leczeniu i profilaktyce bólu. W badaniach opublikowanych w Manual Therapy Journal (Bialosky i in., 2019) udowodniono, że techniki te przyczyniają się do zmniejszenia napięcia mięśniowego, poprawy ruchomości stawów oraz redukcji dolegliwości bólowych.
Równie ważnym elementem profilaktyki bólu są ćwiczenia fizyczne. Regularne, indywidualnie dopasowane programy treningowe wzmacniają mięśnie stabilizujące kręgosłup, poprawiają elastyczność oraz zapobiegają przeciążeniom. Jak wykazała metaanaliza badań z Cochrane Database of Systematic Reviews (Hayden i in., 2021), ćwiczenia ruchowe znacząco zmniejszają ryzyko nawrotu bólu kręgosłupa i poprawiają funkcjonowanie pacjentów w codziennym życiu.
Czy leki są właściwym rozwiązaniem?
Tabletki przeciwbólowe są łatwo dostępnym i popularnym sposobem radzenia sobie z bólem. Jednakże ich stosowanie w dłuższej perspektywie wiąże się z ryzykiem wielu skutków ubocznych, takich jak problemy z układem trawiennym, nerkami czy uzależnienie. Ponadto, tabletki przeciwbólowe często maskują objawy bólu, nie rozwiązując jego przyczyn. Jak pokazują badania opublikowane w British Journal of Sports Medicine (O’Keeffe i in., 2019), aktywność ruchowa, trening oraz fizjoterapia są bardziej skuteczne w długofalowym zarządzaniu bólem.
Regularne ćwiczenia fizyczne poprawiają krążenie, wzmacniają układ ruchu i redukują napięcie mięśniowe. Fizjoterapia skupia się na przyczynach problemów, oferując indywidualne podejście do leczenia i profilaktyki. Oczywiście, są sytuacje, w których leki przeciwbólowe są konieczne, na przykład przy ostrych stanach zapalnych czy kontuzjach. Jednakże w większości przypadków aktywność ruchowa i odpowiednio zaplanowana terapia są bardziej efektywne i bezpieczne.
Wytyczne Brytyjskiego Narodowego Instytutu Zdrowia i Opieki (NICE) z 2021 roku kładą nacisk na redukcję stosowania farmakoterapii w leczeniu przewlekłego bólu, promując jednocześnie aktywność fizyczną, terapię psychologiczną i akupunkturę. Wytyczne podkreślają znaczenie zintegrowanego podejścia, uwzględniającego aspekty psychologiczne, społeczne i fizyczne pacjenta, co może poprawić jakość życia osób z bólem przewlekłym.
Profilaktyka w codziennym życiu
Wprowadzenie zdrowych nawyków w codziennym życiu może znacznie zmniejszyć ryzyko bólu i poprawić jakość funkcjonowania. Oto kilka kluczowych zasad:
- Aktywność fizyczna: Regularne ćwiczenia, takie jak spacery, joga, trening siłowy czy pływanie, pomagają w utrzymaniu zdrowia mięśni i stawów. Aktywność fizyczna wzmacnia układ ruchu, poprawia krążenie i zapobiega przeciążeniom.
- Rozciąganie i mobilizacje: Codzienne ćwiczenia rozciągające oraz mobilizacje stawów pomagają zwiększyć elastyczność mięśni i zakres ruchu. Są szczególnie ważne po długotrwałym siedzeniu lub intensywnym wysiłku fizycznym.
- Ergonomia w pracy: Dopasuj wysokość monitora, krzesło i biurko tak, aby zapewnić prawidłową postawę. Regularnie rób przerwy, aby rozciągnąć mięśnie.
- Unikaj długiego siedzenia: Staraj się wstawać i poruszać co najmniej raz na godzinę, aby zapobiec sztywności stawów.
- Prawidłowy sen: Dobrze dobrany materac i poduszka są kluczowe dla regeneracji kręgosłupa i zapobiegania bólom karku.
- Nawodnienie: Picie odpowiedniej ilości wody wspomaga zdrowie tkanek i elastyczność mięśni.
Trening medyczny
Fizjoterapeuta nie zajmuje się jedynie rehabilitacją po urazach czy zabiegach chirurgicznych. Jedną z form współpracy i dbania o zdrowie jest trening medyczny – specyficzny rodzaj ćwiczeń fizycznych, który skupia się na poprawie funkcji ruchowych, zapobieganiu nawrotom bólu oraz zmniejszaniu ryzyka przyszłych urazów. Trening ten jest prowadzony przez fizjoterapeutów lub odpowiednio przeszkolonych specjalistów, którzy dostosowują program ćwiczeń do indywidualnych potrzeb i możliwości pacjenta.
JAKIE KORZYŚCI Z TRENINGU MEDYCZNEGO?
- Poprawa wydolności i siły mięśni, co korzystnie wpływa na jakość życia i zdolność wykonywania codziennych czynności.
- Wzmocnienie mięśni stabilizujących i poprawa postawy ciała, co jest szczególnie istotne w zapobieganiu przeciążeniom i urazom.
- Zwiększenie zakresu ruchu w stawach i elastyczności tkanek, co sprzyja poprawie sprawności funkcjonalnej.
- Redukcja ryzyka nawrotów bólu dzięki nauce prawidłowych wzorców ruchowych i technik biomechanicznych.
Trening medyczny może być skuteczną metodą w prewencji oraz leczeniu przewlekłych schorzeń układu ruchu. Regularne ćwiczenia i aktywność fizyczna znacząco poprawiają jakość życia, redukując jednocześnie potrzebę farmakoterapii.
Podsumowanie
Profilaktyka bólu z wykorzystaniem fizjoterapii to skuteczna i oparta na dowodach naukowych metoda poprawy jakości życia i dbania o jak największą ilość lat przeżytych w pełnym zdrowiu bez jakichkolwiek schorzeń ograniczających pełne funkcjonowanie (HLY – Healthy Life Years).
Wczesne wdrożenie działań profilaktycznych pozwala uniknąć wielu przewlekłych problemów zdrowotnych, poprawiając komfort codziennego funkcjonowania. Skoro regularnie dbamy o swoje zęby i korzystamy z wizyt kontrolnych u dentystów to dlaczego nie robimy tego z naszym aparatem ruchu? Regularne konsultacje z fizjoterapeutą, edukacja oraz wdrażanie indywidualnych planów terapeutycznych to inwestycja w zdrowie na lata!
Jeżeli chcesz zadbać profilaktycznie o zdrowie swojego ciała, poruszać się bezboleśnie i funkcjonować sprawnie to sprawdź naszą ofertę i umów się na pierwszą konsultacje we Flow Studio Trening & Fizjoterapia Olsztyn.
Zapraszamy!
Bibliografia
- Yong, R. J., Mullins, P. M., & Bhattacharyya, N. (2022). Prevalence of chronic pain among adults in the United States. Pain, 163(2), e328–e332.
- Ladeira C. E. (2011). Evidence based practice guidelines for management of low back pain: physical therapy implications. Revista brasileira de fisioterapia (Sao Carlos (Sao Paulo, Brazil)), 15(3), 190–199
- Bialosky, J.E.; Bishop, M.D.; Price, D.D.; Robinson, M.E.; George, S.Z. The Mechanisms of Manual Therapy in the Treatment of Musculoskeletal Pain: A Comprehensive Model. Man. Ther. 2009, 14, 531–538.
- Hayden, J. A. et al. (2021). „Exercise therapy for chronic low back pain.” Cochrane Database of Systematic Reviews, Issue 3. Art. No.: CD009790.
- Wieland, L. S. et al. (2020). „Yoga for chronic low back pain.” Cochrane Database of Systematic Reviews, Issue 4. Art. No.: CD010671.
- O’Keeffe, M. et al. (2019). „Does adherence to physical activity improve outcomes in patients with chronic pain?” British Journal of Sports Medicine, 53(6), 341-347.
- O’Keeffe M, O’Sullivan P, Purtill H, et al Cognitive functional therapy compared with a group-based exercise and education intervention for chronic low back pain: a multicentre randomised controlled trial (RCT), British Journal of Sports Medicine 2020;54:782-789.
- Zambelli, Zoe et al. “The 2021 NICE guidelines for assessment and management of chronic pain: A cross-sectional study mapping against a sample of 1,000* in the community.” British journal of pain vol. 16,4 (2022): 439-449.
- Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Funduszu Zdrowia. (2022). „Profilaktyka i leczenie przewlekłych zespołów bólowych kręgosłupa.” Dostępne na: gov.pl.
